Timmisartortunik aqutsisut Nuummiinnaq ukioq manna eqqartugaanngillat. Kangerlussuarmi aamma eqqartugaapput. Silaannakkut angallannerup qitiusoqarfia Nuummut nuunnerata kingorna, timmisartornermik aqutsisut atorneqarunnaassanersut eqqartugaavoq.
Oqallinneq nutaamik isumaqatigiissusiornermik inerneqarpoq. Timmisartornermik aqutsisut mittarfissuatoqqami suliinnassapput, taakku 2024-mi novembarimili sakkutuut timmisartuinik inuinnarnillu angallassinerit amerlanngitsut aqutaraat.
Timmisartortunik aqutsisut Nuummiinnaq ukioq manna eqqartugaanngillat. Kangerlussuarmi aamma eqqartugaapput. Silaannakkut angallannerup qitiusoqarfia Nuummut nuunnerata kingorna, timmisartornermik aqutsisut atorneqarunnaassanersut eqqartugaavoq.
Oqallinneq nutaamik isumaqatigiissusiornermik inerneqarpoq. Timmisartornermik aqutsisut mittarfissuatoqqami suliinnassapput, taakku 2024-mi novembarimili sakkutuut timmisartuinik inuinnarnillu angallassinerit amerlanngitsut aqutaraat.
TIMMISARTORNERMIK AQUTSINEQ SUUA?
Timmisartornermik nakkutilliineq (ATC) tassaaginnanngilaq timmisartut ingerlaarnerannik nakkutilliisoq, aammali tassaavoq timmisartunik angallassinerup isumannaatsuunissaanut mittarfinnilu angallannermi aqutsineq.
Kangerlussuarmi timmisartornermik nakkutilliisoqarpoq, Kalaallit Nunaannilu mittarfiit allat AFIS-eqarlutik timmisartortartunik paasissutissiisartunik. Timmisartunut paasissutissiisartunik aamma taaneqartarput.
Timmisartornermik nakkutilliisoq silaannakkut angallannermik aqutsisinnaavoq, AFIS-illu timmisartortartut paasissutissat pisariaqartitaat tunniuttarlugit.
Greenland Airports Nuummi, maanna AFIS-iinnarnik atuiffiusumi, timmisartornermik nakkutilliisunik pilersitsinissamik pilersaaruteqarluni nalunaarutiginikuuaa.
Nuummi timmisartornermik nakkutilliisunik tamakkiisumik atuisoqalissanngilaq, kisianni TMA-mik taaneqartartoq atorneqassalluni. Taanna tassaavoq angallannermik aqutsinerit marluk ataatsimoortillugit ingerlariuseqarneq. Tassa timmisartup ingerlaarnera sumiiffimmut qutsissutsip tungaanut aqunneqariarluni, sinnera AFIS-imit isumagineqalertarluni.
– Timmisartunik angallannermik aqutsineq Islandimiit ISAVIA-mit suli isumagineqassaaq, soorlu ukiorpassuarni uagutsinnik isumaqatigiissutigisimasaattut. Taakku kalaallinik Islandimiunillu timmisartornermik aqutsisunik sulisoqarpoq, Greenland Airportsimi attaveqaqatigiinnermi pisortaq Mikkel Bjarnø Lund oqarpoq.
Radari qaminngavoq — pissutissaqarluarluni
Greenland Airports radarimik, timmisartornermik aqutsisut silaannakkut angallannermik malinnaanerminni atortagaat, nutarterivoq. Taamaattumik radari maannakkut atorsinnaanngilaq. Kangerlussuarmili suli procedurekontrollimik taaneqartartumik timmisartornermik aqutsisoqarpoq.
Tassa Kangerlussuarmi timmisartornermik aqutsisut silaannakkut angallanneq radarimik atuinngikkaluarlutik suli nakkutigaat.
– Kangerlussuarmi timmisartornermik aqutsineq ukiuni qulikkuutaani isumannaatsumik ingerlavoq, timmisartortartut sumiinnerminnik nalunaaruteqartarput, timmisartornermillu aqutsisut radareqaratik angallannermik aqutsisarput. Timmisartornermik aqutsisut qaqqap radarip attavianik anguneqarsinnaanngitsumik timmisartunik oqaloqateqarnikkut aquttuartarnikuuaat, Mikkel Bjarnø Lund.
Atortorissaarutit nutaat
Radarip iluarsaanneqartup saniatigut timmisartornermik aqutsisut nutaamik allamik atortorissaarutitaangajalerput.
– ISAVIA-p Greenland Airports peqatigalugu qanittukkut Kangerlussuarmi napasuliami ADS-B-mik tigooraavimmik ikkussissaaq. ADS-B-p atorneratigut timmisartut GPS-ikkut sumiissusersiutinik, qutsissutsiminnik, ingerlaarfimminnik sukkassusermillu piffissaq eqqorlugu paasissutissiisarput. Paasissutissat taakkua toqqaannartumik napasuliami tiguneqartarput, taamaalillunilu eqqoqqissaartumik aalajaatsumillu takuneqarsinnaalluni, radarimut attuumassuteqanngikkaluarluni, Mikkel Bjarnø Lund oqarpoq.
- ADS-B-p timmisartornermik aqutsisut radarip nalinginnaasup atorneqarnerata assipajaavanik takutitsissaaq, teknologiili alla toqqaannarnerusumillu atortoq atorlugu. Atortorissaarut nakkutilliinermut pitsaanerulersitsillunilu timmisartornermik aqutsisunut pitsaanerusumik attaveqarsinnaanerulersitsissaaq.
Uppernarsarneqanngitsoq
Kangerlussuarmi nakkutilliinermut aningaasaliinerit illersornissaqarfiup sumiiffimmi iliuuseqarnerunerannut attuumassuteqartut isigineqarsinnaapput, tamannali pillugu itinerusumik paasissutissanik pissarsiniarneq ajornakusoorpoq.
Greenland Airportsip akissummini illersornissaq pillugu oqaaseqanngilaq, taamaallaat ISAVIA-mik timmisartunik nakkutilliisutut isumaqatigiissutip nutarterneqarnera uppernarsarlugu.
Sermitsiap Illersornissamut ministeeriaqarfik aamma Sakkutooqarfik Kangerlussuarmi timmisartunik nakkutilliinermik pisariaqartitsineq pillugu oqaaseqarsinnaanersut aperivai, ilaatigut Greenland Airportsip sumiiffimmi angallaffiuvallaanngitsumi nakkutilliinermik annertusaanissaa illersornissaqarfiup soqutigineraa.
Illersornissaqarfiup Kangerlussuarmi timmisartunik nakkutilliinermut tunngasut Sermitsiamut suli akerusunngilai, uppernarsarusunngilai oqaaseqarfigiumanagilluunniit. Allaaserisalli uuma naammassilernerani Illersornissaqarfimmiit akisoqangajalerunartoq paasissutissiissutigineqarpoq.
