Filmeraangatta
asannittulersaarutini tiinganeq asanninnilersaarnerlu swipertuarnermit
Tinderimilu kinaanermik ilisarititsiniutinit ilisarnanngitsunit
allaanerulluinnarsinnaavoq.
Appimik aappassarsiortarfimmik atuineq
Danmarkimi
nittartakkatigut aappassarsiornerup atugaanera ukiuni kingullerni qulini
marloriaatinngorsimavoq, danskit 600.000 tulliani aappassarsiorlutik
swipertarlutik, Danmarks Statistikimi kisitsisit takutippaat. Inuusuttut
appikkut aappassarsiortarnerat ingerlaarput. 16-24-nik ukiulinnut 2011 2020-llu
akornanni appit atornerat 10 procentimiit 23 procentimut annertusisimavoq.
25-34-nut ukiulinnut piffissami tassani 12 procentimiit 19 procentimut
annertusisimavoq.
Najoqqutaq: Videnskab.dk
App-it aappassarsiortarfiit allaat inuusuttuni The
New York Timesimi allaaserineqartuni ’aappassarsiukatannermik’
pilersitsisinnaavoq.
Tamanna
aamma Danmarkimi atuuttoq aappassarsiornermik ilisimatusartoq Malthe Rye
Thomsen oqarpoq. Københavnip ilisimatusarfiani antropologitut
ph.d.-nngorniartutullu Danmarkimi inuusuttut aappassarsiorfimmik aap-imik
atuikatallutillu kipiluttunartorsiortut oqaloqatigisimavai. Taakkuli iluamik
atoraanni appit soorlu Tinder, Hinge allalluunniit nuannersumik naapinnermik
kinguneqarsinnaapput.
Maani
ilisimatusartut ’love doktoriannit’ siunnersuutit arfinillit atuarsinnaavatit,
appit aappassarsiortarfiit qanoq iluaqutigisinnaaneritit.
1. Siunertat unneqqarissumik allaguk
Inuit
tulluartut takusalerukkit nassuernissat isumaliutigissavat: Inuuninni asasannik
nassaarniarpit? Imaluunniit unnukkut kiserliornaveersaatiginiakkannik?
Elisabeth
Muth Andersen Attaveqatigiinnermut ingerlatsivimmi lektoriuvoq, Tinderimillu
atuisut akornanni attaveqatigiinneq misissuiffigisimavaa. Paasisimavaa
aallaqqaammullu unneqqarinneq iluatsitsiffiusartoq.
- Takusinnaavara
sooq appi atornerlugu oqaluttuarigaanni arlalitsigut akisoqartartoq – tassalu
angutaagaanni, Elisabeth Muth Andersen oqarpoq.
Matumani
pimoorussineq arnanullu unneqqarinneq oqariartuutigineqartarpoq, nassuiaavoq.
Taava illuatungerisap aamma nalilissavaa tulluarisaq sammiinnarneqassanersoq.
2. Qanoq isikkoqarnerit pillugu piviusorsiorit
Pissutsit
piviusut silarsuaani isikkumut tunngasut suliariuminarnerusarput,
soqutigeqatigiinneq malugineqarsinnaasarmat, illuatungerisallu kinaassusaa
qanorlu ittuunera, Malthe Rye Thomsen nassuiaavoq. Appimili
aappassarsiortarfimmi taamaaliortoqarsinnaanngilaq. Matumani isigalugu
naapinneq pingaartupilussuuvoq.
- Ilisimatusaatiginerani
ima isikkoqarpoq inuit inuiaqatigiinni imaluunniit inuiaqatigiinni nammineq
akuuffigisani pinnissutsikkut assiginerusat naapinnissaat
iluartitsiffiunerusartoq, oqarpoq.
Tassalu
inuit assiginerusat ujartornissaat pitsaanerulluni.
- Taava
imaassinnaavoq pitsaanerusumik ilassineqarneq, Poul Poder Københavnip
ilisimatusarfiani Sociologisk Institutimi lektoriusoq ullutsinnilu
asanninnilersaarnermik nutaaliaasumik ilisimatusartoq isumaqataalluni oqarpoq.
Tigussaasumik
naapikkaanni soqutigisat naleqartitallu erseqqissarneqarsinnaapput.
Imaannerusarpormi inuit assiginerusavut inooqatigiumanerusarivut.
Malthe Rye
Thomsenip matumani takutippaa sunarpiaq ujartorneripput ersarilluinnartumik
oqaatigissagipput. Assersuutigalugu ilisimatusarnermi peqataasut ilaannut
Crossfitertartumut pingaaruteqarsinnaavoq pineqartoq aamma Crossfitertartoq
imaluunniit timigissartarluni.
3. Quianartulersaariaaseq pingaarluinnarsinnaavoq
Tinderimiinneq
inooqataanermi aarlerinartorpassuaqarsinnaavoq, illuatungerisamit
peerneqarnissaq akinaveersaarnissarluunniit ajornaatsuummat. Matumani
quianartulersaarneq qiimmallatsitsisinnaavoq:
- Ajuutiginnittutut
pissusilersornissamut aallarniutissaqqippoq, Elisabeth Muth Andersen oqarpoq.
Tulluarsinnaavoq
emojit atornissaat imaluunniit pisuusaartitsilaarluni, ilisimatusartoq oqarpoq.
Assersuutigineqarsinnaavoq kunngip erniusaarneq imaluunniit kunngip pania
imaluunniit allaat nakorsaq napparsimasorlu atorlugit pisuusaarluni.
- Taamaaliornikkut
attaveqatigiinneq navianannginnerusinnaavoq, oqarpoq.
Datingappi
soorlu Hinge ajornaannerulersitsisimavoq ’promptsit’ akisinnaagaanni, tassalu
apeqqutit kinaassutsimik annertunermik takutitsisinnaasut.
4. Naapikkitsi
Siunnersuut
pingaarutilik tassaavoq appip attaveqaatitut atornissaa. Asanninnerujussuaq
appini pilersinneqarneq ajortoq.
- Arlaanut
tulluarsimagaanni ulluni 14-ersuarni allaqatigiittoqassanngilaq.
Malugisinnaassavat pineqartoq ilumut naapikkusunnerlugu, Poul Poder oqarpoq.
Taamaattumik
siunnersuutigineqarpoq piaakannersumik naapisimaartariaqartoq. Tigussaasumik
naapilluni malugineqarnerusinnaavoq ilumut ajuutiginerlugu, attaveqarfiginera
malugalugu, oqaloqatigiilluarsinnaanerlugu – allaffigeqatigiinnermut
assersuutissagaanni.
Naapeqatigiikkaanni
pingaartuuvoq cafémi pisorpaloqalunilu inoqarpallaartumi naapinnginnissaq.
Assip takutippaa atuisut inuusunnerpaat appinik aappassarsiortarfinnik atuineruleriartorsimasut.
Graf: Danmarks Statistik
- Iliuuseqaqatigiigitsi
tamatigoornerusumik ilisarilerfiusinnaasunik, Poul Roder oqarpoq.
Datingappini
peqataasut tamatigut angalaaqatigiittarnerat imaluunniit silami
sammisaqartarnerat nalaatsornerinnaanngilaaq.
Ataasinnguartorluni
oqaloqatigeerujuuinnaraanni imaakkajuttarpoq suliffigisami inuttulluunniit
pitsaanerit eqqartorumasarnerat. Pisuni assigiinngitsuni qisuariarnerit
takusinnaagaanni inoqat ilisarineqarnerusinnaavoq – aamma soqutaanngikkaluamik
utaqqisuni tunuleriiaattuniitilluni.
- Pinnguaammi
paintballimi utaqqigissi aapparisaq naammagittarpa imaluunniit? Imaassinnaavoq
isumalioqqaartutit: ’Eqqissisimangaarami’, tassanngaannarli takusinnaallugu
kamaqqajaasoq, Poul Poder oqarpoq.
5. Isumaqarluartunik aperigit
Daternermi
sukujuit oqaluuserinissaat akilersinnaanngilaq, Poul Poder oqarpoq. Akerlianik
isumaqarnerusunik aperisoqartariaqarpoq.
- Imaassinnaavoq
aperigit: ’Inooqatiginissat sutigut ajornakusoorsinnaava? Poul Poder oqarpoq.
Itinerusumik
oqaloqatigiinnikkut aamma imminut paasineruneq takutinneqarsinnaavoq,
aappariinnermilu akisussaaffeqarsinnaalluni. Aapparisaq iliuuserisaminut
akisussaaffimmik tigusisinnaanngippat paasineqarsinnaavoq aappariinnissami
qanoq pissusilersorsinnaanersoq.
- Aapparisimasartik
pisuutippassuk ingasattajaarnerarlugillu, imaakkajuttarpoq namminneq
aappaqarnissamut piginnaaneqanngitsut, oqarpoq.
Inuusuttut
inersimasut ilaat inuttut misigisartakkatik pillugit itinerusumik
oqaloqatigiissinnaapput, allalli isumaqarlutik apeqqutit isumartuut
naapeqatigeeqqaarnermi »ingasappallaartut«, ilisimatusarnermi peqataasut
pillugit Malthe Rye Thomsen oqarpoq.
Taarsiullugu
allat ajornannginnerutittarpaat sammisat soorlu: ’Kingullermik sisorariarnerit
qanoq ippa?’ imaluunniit: ’Suut nuannaraagit?’
Taamaattumik
oqimaaqatigiinneq ujartorneqartariaqarpoq: Unneqqarilluni sukkavallaamik
pimoorussinani – saniatigut illuatungerisaq sunik pisariaqartitsinersoq
maluginiarlugu, oqarpoq.
6. Ammasuugit piviusorsiorlutillu
Naapinnermi
pitsaanerpaamik misigisaqassaagut piviusumik attavissarsiorutta sammisarlu
ilumut soqutigalugu, Elisabeth Muth Andersen oqarpoq. Saniatigut
nassuerutigineqartariaqarpoq tulluarisat tamarmik
peqatigineqalersinnaanngitsut.
- Ajattorneqarneq
annertuumik mamiagineqarsinnaavoq. Akuerineqartariaqarporli aamma
nittartakkatigut imminut ilinniarneq tassaasinnaammat
isumaqatigiinniarlunilusooq, inuit ilaat piukkunneqaratik, Elisabeth Muth
Andersen oqarpoq.
Pingaartuuvorli
aamma inoqatip isaannit isigalugit allaanerunerpit paasinissaa, postdoc Siri
Christine Kvernmo Næss, Norgemi teknikkimut pinngortitalerinermullu
ilisimatusarfimmi (NTNU) nittartakkatigut aappassarsiorneq pillugu
ilisimatusarsimasoq ilaliivoq.
Online
datingimi taamaallaat immitsinnut saamaffigissanngilagut, allanulli aamma.
- Illuatungerisap
ajattorpatit imaluunniit akinaveersaarlutit, imaanngilaq taana inuusoq
imminuinnaq eqqarsaatigisoq. Naak akunnermi attaveqatigiinnerugaluartoq suut
tamarmik inummut tunnganngillat, Siri Christine Kvernmo Næss oqarpoq.
Nittartakkatigut aappassarsiortarnerup
allanngortippaatigut
- Nittartakkatigut
aappassarsiorneq imaannaanngissinnaavoq, appit peqqutaallutik asanninnerup
silarsuaa imaannaannginnerulersimammat, Siri Christine Kvernmo Næss oqarpoq.
Amerlanerit naapinnissaannut periarfissaqalersimavugut. Saniatigulli aamma
aarlerinartortaqarsinnaavoq, ilisimaneqanngissinnaasarmat inuk skærmip
illuatungaaniittoq tatigineqarsinnaanersoq. Inuusuttullu taama
sissuertariaqarnerisigut suut tamarmik pitsaaqqissaarnissaat
najoqqutarineqalersimavoq:
- Inuunerminni
inissikkaangamik inuuneq tamaat atuuttussaatinneqartarpoq. Taamaattumik iluamik
qulakkeerusuttarpaat inuk eqqortuusoq. Imaappoq kukkorusunngillat, Siri
Christine Kvernmo Næss oqarpoq.
Taamatut
ingerlasariaqarneq ’toqqaanerup naalagaaneranik’ pilersinneqartarpoq, Malthe
Rye Thomsen nassuiaavoq. Aappassarsiornissamut periarfissarpassuaqaraangat
tassanngaannaq toqqaanissaq tunuarsimaarfigineqalersarpoq, soorlu tamanna
ilisimatusaammi peqataasup arnap misigisimagaa:
- Angutitsialammik
naapitaqarsinnaagaanni eqqarsaatai sumut tamaanga ingerlalersinnaapput.
Tullianimi naapitassaq maannakkut naapitannit quianarneruppat?
Aappassarsiornermi pissutsit imminut
assortuuttoq
Aappassarsiornermi
pissutsit aamma imminut assortuuttoqarpoq. Naak inuusuttorpassuit
iluatsitsinngitsumik swipertuarneq qatsukkaluarlugu arlalissuit appit
atortuarpaat. Inuunitsinnummi nutaaliaasumi ilaalersimapput.
-
Isumaqarpunga appit aappassarsuirtarfiit atajuassasut, Siri Christine Kvernmo
Næss oqarpoq.
Taamatut
imminut assortuuttoqarnera ’aappassarsiornermi ingerlariaasianik’
nassuiarneqarsinnaavoq, Malthe Rye Thomsen oqarpoq:
· Inuusuttut
appit aappassarsiortarfiit nuannaraat qinigassarpassuaqarmata
tulluarisinnaasanillu ujaasineq pissanganarmat.
· Piffissap
ingerlanerani misillerfiit amerlisarput. Naapinniagaq ullormi tassani
taamaatitsiinnarluni, akinaveersaarneqarluni imaluunniit peqqutissaqanngitsumik
tulluarisatut peerneqarluni. Tamanna angutinut pigajuttarpoq naapinnissaq
pillugu attaveqatigiileqqaanermi. Arnat tamanna siullermik misigisarpaat
qanittumik peqatigeereerluni imaluunniit sapaatit-akunnerini 3-6-ni
sammereerluni soqutigineerulluni.
· Appit
aappassarsiortarfiit unitsikkallarneqarlutik.
· Appinut
uteqqittuaannarlutik
- Unitsiareerlutik
uteqqittarput arlaanik annaasaqarsinnaasutut misigiartuleraangamik imaluunniit
namminneq oqarnerattut asanninnerup piliaanik taamatut misigisarlutik, Malthe
Rye Thomsen oqarpoq.
Allaatut
oqaatigalugu inuusuttut asanninnerup annaanissaa ernumagisarpaat – qanorli
issava angutaatigiligassartik/arnaatigiligassartik swipernermi tullermiippat?
Nittartakkatigut aappassarsiornerit
periarfissai
- Naak
nittartakkatigut aappassarsiorneq tusaamanerlugaagaluarluni
imaannaanngittortaqarluarpoq. Ilami Siri Christine Kvernmo Næssip Malthe Rye
Thomsenillu ilisimatusarnerisa tikkuarpaat nittartakkatigut aappassarsiorneq
inuttut ineriartornertut ittumik kinguneqarsinnaasoq.
Malthe Rye Thomsen aappassarsiorneq pillugu ilisimatusartuuvoq.
Assi: Linda Kastrup/Ritzau Scanpix
- Naak
nittartakkatigut aappassarsiorneq atuisut siullerpaamik
naapeqatigiinnissaminnut imminnut pinngitsaalisariaqaraluarlutik misigisarpaat
marlussoriarlutik taamaalioraangamik ajortuinnaasanngitsoq. Oqaluttuartarput
inooqataanissamik piginnaasatik piorsartarlugit, Siri Christine Kvernmo Næss
oqarpoq.
Aappassarsiornermik
misilittagaqarnerujartortillutik aamma ineriartortarput, pissutsillu allatut
isiginissaat ilikkartarlugu, oqarpoq. Appip aappassarsiortarfiup atornerisigut
nammineq inuunerisaq allatut ittumik isigilersinnaasarpaat, aammali allatut inooriaaseqarnerit
inuillu kinaassusaat allatut ittumik takusinnaalersarlugit, immaqa
naapissimasussaanngikkaluakkatik.
- Appimik
aappassarsiortarfiup pitsaasunik misigisaqarsimasut aamma taakkuupput inunnik
assigiinngitsorpassuarnik alapernaaserumallutillu soqutigisaqalersimasut,
Malthe Rye Thomsen oqarpoq.
Appip
aappassarsiortarfiup teknologi ima aaqqissuunneqarsimavoq sivikitsumik
pituttuinngitsumillu peqatigiinnissaq swipernermi suut tamarmik
sukkasussaammata.
Pituttuinnginnerusumik
atoqateqarnissaq peqateqarnissarluunniit ujartoraanni appit
aappassarsiortarfiit pitsaasuusinnaapput, Malthe Rye Thomsen oqarpoq.