Nuummi sukkanerpaaq atorlugu timmisartornermi aqutsisussarsiortoqartoq
Greenland Airportsip Nuummi timmisartornermi aqutsisoqalissasoq tallimanngormat nalunaarutigaa. Naviair timmisartornermi aqutsisunik sulisussarsiorluni, Nuummik killilersuinermut aaqqiissutissamik, ulloq taanna ingerlaannaq ujartuilerpoq. Angalaffiunerpaaffiup aallartinnginnerani atorfinitsitsisoqassasoq neriuutigineqarpoq.
Nuummi killilersuinerit pissutigalugit Air Greenlandip Atlantikoq qulaallugu Tuukkamik timmisartuussinissamut, nunap sinneraniit tikittussanut, ataqatigiissaariniarnera ajornakusoornerulerpoq.
Assi: Oscar Scott Carl
Timmisartornermi aqutsisut Nuup mittarfiani atulissapput, Greenland Airports tallimanngornermi decembarip tallimaani nalunaaruteqarpoq. Timmisartunilli soqutiginnittut ilaata atorfimmik inuttassarsiuussineq ulloq taanna saqqummiunneqarmat nutaarsiassaq paasivaat:
– Kalaallit Nunaanni siunissami silaannakkut angallannerup ineriartortinneqarnerani, atortorissaarummik nutaamik ineriatortitseqataallutit, qitiusumik inissisimaffeqalerusuppit? Naviair atorfimmut inuttassarsiornermini aperaaq. Taanna nittartakkami silaannakkut angallannermut tunngasunut check-in.dk-mi saqqummiunneqarpoq. Piffissami tassani Greenland Airportsip nammineq aamma nalunaaruteqarpoq.
Atorfimmut inuttassarsiuussinermi timmisartumik angallannermik aqutsisunik misilittagaqarluartunik arfinilinnik inuttassarsiortoqarpoq, tamannalu arlalitsigut erseqqissaataavoq. Siullertut Greenland Airports Naviairilu suli atsioqatigiinnikuunngikkaluartut, timmisartumik angallannermi aqutsisoqarnerup ineriartortinnsissaa akisussaaffiginissaalu Naviarimit ingerlanneqarnissaa qularutigineqarpasinngilaq.
Aammattaaq sukkasuumik inuttassarsiornerup sukkanerpaamik atorfinitsitsisoqarusunneranik takutitsivoq. Atorfimmut qinnuteqarsinnaanermut killigititaq sapaatip-akunnerata tullianut killilerneqareersimavoq, atorfininnissarlu 2026-mi februaarip aallaqqaataaniulluni. Tassanilu timmisartornermik aqutsisut nutaanik ilinniartitsisussaassallutik.
Aaqqiissutaagallartoq
Tassa qaammatit arfinillit arfineq-marlulluunniit ingerlaneranni timmisartornermik aqutsisoqalernissaq akuerineqarlunilu atuutilertariaqarpoq.
Soorlu Sermitsiami allaaserereernikuusatsitut, Naviair 2025-mi siusinnerusukkut Nuummi timmisartunik angallannermik aqutsisoqarsinnaaneranik misissuisitsivoq. Angallannermut Aqutsisoqarfiup kajumissaarineratigut tamanna pivoq, taannalu Greenland Airportsimut timmisartunik angallannermik aqutsisoqarnissaanik sunniiniartuarpoq – kissaatigisamilli pinngitsaaliilluni atuutilersitsiniarsarinani.
Naviairip taamanikkut naliliinera naapertorlugu timmisartumik angallannermik aqutsisoqalernissaq ukiut marluk iluanni atuutilersinnissaa suliarineqassaaq. Taamaattorli Naviairip aamma aaqqiissutaagallartumik ammaassivoq. Misissueqqaarneq naapertorlugu timmisartumik angallannermik aqutsineq periaasiussaaq, tassa radarit atornagit. Kisianni suli timmisartumik angallannermik aqutsinerussaaq, neriuutigineqarporlu Angallannermut Aqutsisoqarfimmit iluaqutitut isigineqassasoq.
Naviair naapertorlugu aaqqiissutissaq tamanna sukkasuumik sunniuteqarluartumillu atuutilersinniarlugu arlalinnik naammassinnittoqaqqaartariaqarpoq.
TIMMISARTORNERMIK AQUTSINEQ SUUA?
Timmisartornermik nakkutilliineq (ATC) tassaaginnanngilaq timmisartut ingerlaarnerannik nakkutilliisoq, aammali tassaavoq timmisartunik angallassinerup isumannaatsuunissaanut mittarfinnilu angallannermi aqutsineq.
Kangerlussuarmi timmisartornermik nakkutilliisoqarpoq, Kalaallit Nunaannilu mittarfiit allat AFIS-eqarlutik timmisartortartunik paasissutissiisartunik. Timmisartunut paasissutissiisartunik aamma taaneqartarput.
Timmisartornermik nakkutilliisoq silaannakkut angallannermik aqutsisinnaavoq, AFIS-illu timmisartortartut paasissutissat pisariaqartitaat tunniuttarlugit.
Greenland Airports Nuummi, maanna AFIS-iinnarnik atuiffiusumi, timmisartornermik nakkutilliisunik pilersitsinissamik pilersaaruteqarluni nalunaarutiginikuuaa.
Nuummi timmisartornermik nakkutilliisunik tamakkiisumik atuisoqalissanngilaq, kisianni TMA-mik taaneqartartoq atorneqassalluni. Taanna tassaavoq angallannermik aqutsinerit marluk ataatsimoortillugit ingerlariuseqarneq. Tassa timmisartup ingerlaarnera sumiiffimmut qutsissutsip tungaanut aqunneqariarluni, sinnera AFIS-imit isumagineqalertarluni.
Qanorli aaqqiissutissaq
Suliassaq tassaavoq timmisartukkut aqutsineq pilersinneqassasoq akuerineqassallunilu arfinilinniit arfineq-marlunni qaammatini.
Sermitsiami allaaserisatsinni, Naviairip 2025-imi siusinnerusukkut Nuuk-mi timmisartukkut aqutsinissamik periarfissat misissuiffigisimavai. Tamanna Trafikstyrelsenip kaammattuutigalugu, Greenland Airports timmisartukkut aqutsinissamik sunniuteqarfiginiarsarigaluarpaa - piumasaqaatilli pinngitsaalillugit suliarineqanngillat.
Naviairip naliliineratigut timmisartukkut aqutsineq ukiut marluk ingerlaneranni atuutilersinnaavoq. Kisianni Naviairip aamma aaqqiissutissaq piffissami sivikinnerusumi atorneqarsinnaasoq ammarpaa. Misissuinerup malitsigisaanik - timmisartukkut aqutsineq, radarimik atuinani. Kisianni suli timmisartukkut aqutsineqassaaq, Trafikstyrelsenillu isigisaanut sunniuteqarsinnaassalluni.
Nalunaarut naapertorlugu Naviair-ip siunnersuutaa naapertorlugu, aaqqiissutissaq tamanna piviusunngortinneqassappat, arlallit piumasaqaatit naammassineqartariaqarput, siusinaartumik sunniuteqarluartumillu piviusunngortinneqassappat.
Aningaasaliissutissat suli nalorninarput
Siullertut suliassaq soqutigisaqaqatigiinnut – ilaatigut Angallannermut Aqutsisoqarfimmit, suliap ingerlarnga malinnaaffigissallugulu akuersisussanut – pingaarnersiorneqassaaq.
Timmisartumik angallannermi aqutsisut atorfinitsinneqassapput, oqaatsillu piumasaqaatigineqartutuaasut tassaapput tuluttut. Sulisut nutaat ilaat nunanit allaneersuussapput. Timmisarnertunik angallannermi aqutsisut Naviairimit atorfinitsinniarneqartut Københavnimi amigaatigineqarput.
Aamma teknikkikkut pissutsit arlallit, soorunami aamma aningaasaliiffigineqarnissaat aamma isumagineqartussaassaaq. Nuummi timmisartumik angallannermik nakkutilliinerup atulersinneqarnissaa ingerlaneqarnissaalu qanoq akeqassanersoq suli ilisimanngilarput. Kia qanorlu aamma aningaasalersussaneraa aamma suli akissutisineqanngilaq.
Mittarfimmut timmisartuutileqatigiiffinnullu ajornannginnerpaassaaq tassaavoq pisortat aningaasaliisinnaanissaat. Tamanna immaqa paasinarsissaaq isumaqatigiissut inaarutaasumik naammassineqarpat, juullertinnagu atsiorneqarnissaa naatsorsuutigineqarpoq.
Danmarkimi naalagaaffik ingerlatseqatigiiffimmik Greenland Airports Internationalimik, mittarfissualiornermik aamma akisussaasuusunik, piginneqataavoq. Naalagaaffik Kalaallit Nunaanni mittarfinnut aningaasanik amerlanerusunik tunniussinissamut piumassuseqarnini siusinnerusukkut takutittareernikuuaa. 2025-mi siusinnerusukkut naalagaaffiup immikkut ittumik tapiissutinik 400 millionit koruuninik aningaasaliivoq, ingerlatseqatigiiffiullu taarsigassarsisinnaanera annertusillugu.