Iqaluit 2024.
Sara Maire
Canadami Nunavummiippoq. Suliffini mersortarfik Kittat aallaavigalugu maanna
periarfissaqalerpoq naggueqatimi naapinnissai. Misigissuseq ilisarnarsinnaavoq.
Soorlulusooq ilisisarisimariikkamut arlaannut angerlaannarluni. Naggueqatitta
eqqissisimasumik inooriaaseqarnerat maluginiarpaa: Piffissalersuisoqarpallaanngilaq,
aalajangersimasumillu isumaqatigiissuteqanngikkaluarluni
takkutiinnartoqarsinnaavoq. Tamanna Sara Mariep eqqarsartaasianut
tulluartorujussuuvoq, tassanimi pissusissamisoortumi ilumoorsaarfiunngitsumilu
inuuneq nuannaraa.
Angalaneq sunniuteqarsimavoq.
Takusinnaalersimavaami qangaaniilli inooriaasitoqaq, pingaartitagullu qanoq
tamaani katassimatiginerigut. Taamanna nikalluallaatigaa. Taamaammallu arnat
saviannik ulumik pisisimavoq. Maluginiarsimavaami inimi ulu nivingatinneqartartoq,
soorlu kalaallisuut aamma ulluni pingaartuni aatsaat atorneqartalersimasut.
Sara Marialli ulua iikkami
pinnersaatitut nivingatinneqaannassanngilaq. Mersortarnerminimi, sulinermini, ileqqutoqqanillu attassiinnarnissamini
atussavaa. Soorluuna mattak ulu atorlugu aggoraanni mamarnerulissasoq,
qungujulaarluni isumaliuutersuutigaa.
Sara Mariep angerlarsimaffimminut Nuummut
uternermi kingorna Iqalunnut angalanini mersortartutut namminersulernissaminut
aqqutissiuisut ilaanniilissasoq eqqarsaatigisimanngilaa.
Misigisat taakkua, nammineq mersortarnermigut
kalaallit kulturiata assassornermikkullu ileqqutoqaasa utertinnissaanut iliuuseqarusulersitsipput.
Sara Marie L. Berthelsen novemberip
aallartilaarnerani mersortartutut namminersortunngorpoq, suliffeqarfeeraalu ”Qilertilik”-mik
ateqarpoq. Arnaq ulumik atuisuusoq pillugu maanna paasisaqarneruleriarta.
Sara Marie ulu atorlugu suliaqartoq.
Assiliisoq: Oscar Scott Carl
Qapiarfissuarmi
meeraaneq Sara Marie L.
Berthelsen 1982-imi juulip qulingani Nuummi inunngorpoq. Tassani peroriartorpoq. Perorsaasoq Naja
Qujaukitsoq aamma tusagassiortoq Søren Petersen Lyberth angajoqqaarai. -Aqqaluaqarlungalu nukaqarpunga. Angajullequtaavunga, taamaammallu
nukittunerpaallunga, pinnernerpaallungalu pitsaanerpaavunga, Sara Marie Lyberth
Berthelsen illarluni oqarpoq.
Inunngornerata nalaani Nuuk sukkasuumik
ineriartorpoq. Illoqarfik sukkasuumik alliartorpoq, inissiallu qaqqat sinaanni sananeqarput.
Tamatuma nalaani Inuit Circumpolar Council pilersinneqaqqammerpoq, kalaallillu
oqaatsitik, kulturertik kinaassusertillu ilisimalluarpaat. Sara Marie sukkasuumik
inereriartornerup nalaani illoqarfiup qeqqani Qapiusarfissuarmi
toqqissisimalluni peroriartorpoq.
Sara Marie meeraalluni kalaallisuuni atorlugit.
Assi: Nammineq pigisaq
- Sutsera oqummiarlugu iggavimmi illunnguusarlunga
qaatoqqaarpunga. Sutsitugara kimmarlugu putoorniarsaraara. Tamanna qanoq uteriitsigininnut
takussutissaaginnarunarpoq, qungujulaarluni eqqaasaqarpoq.
Niviarsiaraq atuaqatigiinni
nipaatsortaasoq Sara Mariep atuartuunini Atuarfik Samuel
Kleinchmidtimi, ulluinnarni ASK-imik taaneqartartumi, aallartippaa.
Atuaqatimi akornanni tunuarsimaartuullunilu
nipaattortaasimavoq.
- Nipaatsuunera tunuarsimaartuuneralu peroriartorninni
uannut akornutaanikuuvoq, Sara Marie Lyberth Berthelsen oqarpoq.
Sunngiffimmi meeqqat allat peqatigalugit silamiittarpoq.
- Silami pinnguartaqaagut, arpattagiarlutalu,
attortaattarlutalu toqqortaattarpugut. Taamanikkut nuanneqisoq, taanna oqaluttuarpoq.
Sara Mariep meeqqat atuarfiat naammassigamiuk
Qallunaat Nunaannut efterskoleriarluni aallarpoq. Anguniagaq: qallunaatut
oqallorissinissaq.
- Kalaalertatuaassallunga neriuutigisimavara,
oqarpoq. Sara Mariep nuannaarlunilu
qilanaartup angajoqqaani qimallugit nammineersinnaaneq ilinniassavaa.
Sara Mariep ASK-imi atualeqqaarnera. Kalaallisoorluni angajoqqaami qeqqanni nikorfavoq.
Assi: Nammineq pigisaq
- Aallarnera uannut
iluaqutaasimaqaaq. Nutaanik
ikinngutitaartorlungalu nutaanik misigisaqarpunga, Sara Marie
eqqaamasalersaarpoq.
Efterskole naammassigamiuk inuunerup nutaap
alloriarfigeqqinnginnerani anaanani qatanngutinilu peqatigalugit Kretamut seqinnarissumut,
imaanullu isikkivilimmut feriarput.
- Eqqaamaniarpara anaanaga isumalulaartoq,
immaqa aamma uisakajaarnermik ilallugu. Naggataatigut qatsussiummernerup ilutigisaanik oqaasinnguiffigaara.
Taama oqaasinnguiffiginera uangassaqqinngikkaluarpoq,
naliginnaasumimmi inuk tunuarsimasuuvunga. ”Kiisami!” anaanaga nuannaajummerluni
oqarpoq. Pisimasorlu suli ulloq manna tikillugu eqqaasarpaa, Sara Marie illarluni
oqarpoq.
Asanninnersaarsuaq Nuummut uterpoq. Sara Marie qallunaatut oqqarinnerulernerup
imminullu tatiginerulernerup kingorna Nuummi ilinniarnertuunngornialerpoq.
Ukioq 2001.
- Ilinniarnertuunngorniarninni atisanik
ilusilersuisartutut ilinniarsinnaaneq pillugu tusagaqarama ima eqqarsarpunga:
”Wow, atisanik ilusilersuisinnaalluni torrassaqaaq” Tamannali annerusumik
eqqarsaatiginngilara, Sara Marie eqqaamasalersaarpoq.
Ilinniarnertuunngorniareerluni Nuummi Brugsennimi
sulilerpoq, sunaaffalumi inuuneranik allannguisussaqartoq.
- Brugsenimi suleqatigaara. Asannittuuvoq, inuttut
ammasoq, oqaluinnaavissorlu. Sunaaffa uissara, illarluni taama oqarpoq.
Sara Mariep uissani ukioq 2005-mimi naapippaa. Maannamut
ukiuni 20-ni aappariipput, marlunnillu 2014-mi aammalu 2016 inunngorsimasunik
erneqarlutik.
Ukioq 2008 atisanik ilusilersuisartutut
ilinniarnissani isumaliuutigilerpaa. Karakterini qaffassarniarlugit Odensemi
VUC gymnasiami ilinniartunngorpoq.
Kalaallisuut Sara Mariep atugai ulluinnarni atisatut atorneqartarsimapput. Ullutsinnilu ulluni pingaartuni taamaallaat atorneqartalersimasut siuaatsinnut ataqqinnermut, tulluusimaarutiginninnermut ileqqutoqqanillu ataqqinninnermut ilisarnaataapput.
Assi: Nammineq pigisaq
- Beklædningshåndværkeritut, taamani
mersortartutut taaneqartartutut ilinniarnissara uannut tulluarnersoq atisanik
ilusilersuisartutut ilinniarnerma nalaani paasinarsivoq, Sara Marie oqarpoq.
Sara Marielu 2014-nimi
mersortartutut ilinniarsimasutut imminut taasinnaalerpoq.
Sara Marie mersortartutut allagartaqarluni
Nuummut uterpoq.
- Taamanikkut naggussakkut anniartalerpunga.
Anniartangaarama naggataatigut nakorsiarpunga, Sara Marie eqqaamasalikkersaarpoq.
Sara Marielu naggussamigut avallunnermik
nappaateqalersimasoq paasinarsivoq.
- Nakorsap avalluttunngorsimanera pillugu ulloq
taanna paasitimmanga naartulersimallunga ullormi tassani aamma paasivara. Sara
Marie oqaluttuarpoq.
Ajunngilaq, iliutatsissaqqaarpoq. Naak timikkut nappaateqalerneq
tusarlugu artornaraluartoq, ulloq taanna Sara Mariemut nuannernerpaajusimavoq. Tassami meerartaartussanngorpoq.
- Meerartaarusuttuarsimavungami,
Sara Marie qungujulalluni oqarpoq
Mersortarfik
Kittat Nuuk Couturemi
mersornermik ilinniarsimasutut siullermeerluni atorfinippoq.
- Atorfittaara
tulluusimaarutigeqaara, qitornartaarninnullu atatillugu sulinngiffeqalernissama
tungaanut tassani sulivunga. Atorfia aningaasatigut unammillernartoqarnerata nalaanni
atuukkunnaarsinneqarpoq. - Pakatsinaraluarpoq, paasinarlunili, Sara Marie Lyberth Berthelsen oqaluttuarpoq.
Taavami? Meeqqat atuarfianni atuarfigisimasamini
ASK-imi paarlatsitut sulilerpoq.
- Uannuunngilluaasarpoq. Meeqqanut
asannittuuvunga, ilinniartitsisuussanngilangali, taanna oqarpoq.
Sara Mariep illortaavata Nahomep Kittat kalaallisuut
pillugit aaqqissuussamik saqqummiussiniartoq ullut ilaanni paasitippaa.
Sara Marie L. Berthelsen mersornerup silarsuaani namminersortunngoqqammivoq. Meqqutit ujalussiallu atorlugit taamanernisat ullumernisallu ataqatigiisippai.
Assiliisoq: Oscar Scott Carl
- Kalaallisuut soqutiginartittuarsimavakka. Isumaqarpunga
aananniit tamanna aallaaveqartoq, aanamami kalaallisuugut assut pingaartitarai,
Sara Marie oqaluttuarpoq.
Tiguartilluinnarpoq Kalaallillu kulturiannik
assassortariaasiannillu qanoq pigaartitsitiginerluni malugisinnaavaa.
Ukioq ataaseq qaangiummat Kittat mersortartumik
suleqatissarsiorlutik allagarsiisimapput. Torrak. Sara Marie
atorfimmut qinnuteqarami sulilerpoq.
- Kittani sulinera uannut
isumalerujussuuvoq. Suliffimmi taanna atorfilittut inuttullumi assut ineriartuutigeqaara,
Sara Marie oqarpoq.
Ukiuni qulingiluani qaammatinilu arfineq-marlunni Kittani
atorfeqarpoq. Sara Marie Kalaallit kulturiannik
ileqqutoqqallu malillugit assassortariaatsinik ilisimasaqarluarluni mersortartutut
namminersortutut nalorninartumut –
aqqummulli pissaganartumut –ingerlaarpoq. Sara Mariep - sungiusimasaminik persuarsiorpalaanngitsumillu
iluarisaqartup - namminersortunngornera tulluarluinnarpoq.
Kalallit
kultooriat ileqqutoqqallu malillugit assassortariaaseq, uummateqarfigilluarlugu
sulinini aqqutigalugu uterteqqikkusuppaa.